"Księga wieszczb" Erika Swyler - recenzja

Czy syrena może utonąć?

Im dłużej czytam, im więcej siedzę z nosem we wszelkiego rodzaju literaturze, tym bardziej przekonuję się, że ja chyba jednak nie lubię lekkich książek. Wolę być miażdżona, patroszona i rozdzierana, niż po prostu zabawiana. Jest oczywiście kilka wyjątków, choć nie ciągnie mnie już do zabawy tak, jak kiedyś. Dlatego właśnie Księga wieszczb okazała się jedynie miłym średniakiem, powieścią ciepłą, pocieszną i całkowicie niepotrzebną w moim życiu.

Tajemnicza księga, dom powoli osuwający się do zatoki i bezrobocie – oto życie Simona, które jeszcze nie tak dawno temu było proste i przewidywalne: z kiepsko płatną posadą bibliotekarza, siostrą, która dawno już uciekła do cyrku i wspomnieniem matki, która utopiła się, choć potrafiła wstrzymać oddech na bardzo długo. Kiedy mężczyzna otrzymuje starą i zniszczoną księgę opowiadającą losy cyrkowców, z którymi najwyraźniej pracowała także jego prapra… babka, udaje mu się zauważyć pewien niepokojący schemat. Wszystkie kobiety z jego rodziny toną. Tego samego dnia, w bardzo młodym wieku. Ten dzień zbliża się wielkimi krokami.

Erika Swyler stworzyła dwie historie, splatające się ze sobą i dopełniające się. Na jej nieszczęście jedna z nich okazała się dużo bardziej wciągająca od drugiej, przez co cała powieść wypada dość blado. Autorka postanowiła przeplatać rozdziały, jeden poświęcając współczesności, drugi zaś przeszłości opisanej w księdze. Przeszłość to przede wszystkim niemy chłopiec, który ucieka z domu i zatapia się w świecie przyrody tak silnie, że prawie udaje mu się zniknąć. Gdy napotyka trupę cyrkowców jego życie ulega zmianie – otrzymuje nie tylko ciekawą pracę, ale także nową rodzinę. Historia Amosa, którego przekleństwem jest nieumiejętność mówienia, to naprawdę piękna opowieść o ogromnej sile obsesji, a także o powstaniu klątwy, która rodzi się z dwóch zagubionych, samotnych i pełnych bólu dusz. To największa, a właściwie jedyna zaleta Księgi wieszczb.

Drugi plan powieści wypada, no cóż, całkowicie bezbarwnie, przewidywalnie a przez to zupełnie nieciekawie. Główny bohater to przeciętniak w każdym tego słowa znaczeniu – trudno mu powiedzieć zarówno ‘tak’, jak i ‘nie’, za to bardzo często powtarza ‘przepraszam’. Początkowo nie miał za co, później jednak przekonałam się, że za taką postać rzeczywiście należą się porządne przeprosiny. Szary Simon nie jest jednak tak wielkim utrapieniem jak jego młodsza siostra, Enola – rozkapryszona, egoistyczna i całkowicie bezużyteczna. Kiedy rozwiązanie zagadki tkwi gdzieś pod powierzchnią, a bohaterowie nie są w stanie jej wyłowić, czytelnik podświadomie liczy na pomoc z zewnątrz. Taką pomocą miała być Enola. Okazało się jednak, że pomogła ona nie temu, komu trzeba. Mnie. Zachowanie dziewczyny automatycznie nakierowało mnie na niezbyt wymyślne rozwiązanie zagadki, gdy tym czasem Simon dwoił się i troił, by choć trochę pojąć, co dzieje się koło niego. Zagryzłam zęby i czytałam dalej, czekając na finał.

Nie mam zamiaru jednak pastwić się nad powieścią Swyler. Gdyby nie dość oczywiste zakończenie, motyw romansowy (o nim nawet nie wspominam, bo szkoda na to mojego i Waszego czasu) i bohaterowie, którzy potrafią zmusić czytelnika do permanentnego ziewania, byłabym zadowolona z lektury. Pozostałam jednak z dobrą połową książki i mierną drugą połową, które po połączeniu dają przyjemne czytadełko z naprawdę niezłymi fragmentami. Mogło być bardziej magicznie – sam cyrk nie wystarcza, droga Pani – mogło być bardziej tajemniczo, ale i tak nie skończyło się na rzucaniu książką o ścianę i przeklinaniu bohaterów. A to już coś.

Komu mogę polecić Księgę wieszczb? Tym, którzy poszukują niezobowiązującej książki na kilka wieczorów, lub letnich dni spędzonych w ogródku, nad jeziorem bądź w innym, dogodnym miejscu. Tym, którym na samą myśl o starych woluminach, klątwach i magicznych postaciach rodem z baśni świecą się oczy. Reszta tym razem obejdzie się smakiem.

Moja ocena:

 Za połowę dobrej powieści dziękuję

Autorka: Erika Swyler

Tytuł: Księga wieszczb

 Data wydania: 15.06.2016

Wydawnictwo: Czarna Owca

Liczba stron: 408