"Śmierć na diamentowej górze. Amerykańska droga do oświecenia" Scott Carney - recenzja

 Ku transcendencji

Poszukiwanie szczęścia i sensu istnienia jest trwale wpisane w życie człowieka, który między innymi w religii i systemach filozoficznych upatruje odpowiedzi na nurtujące go pytania. Wiara potrafi przynieść spokój i spełnienie, dla niektórych jednak okazuje się drogą do całkowitego zatracenia.

Kiedy Ian Thorson, inteligentny, dobrze zbudowany mężczyzna uwielbiający surfing i kobiety, zaczął interesować się filozofią i kulturą Wschodu, nikt nie spodziewał się, że to zaprowadzi go krętą drogą w arizońskie góry, w których umrze z powodu odwodnienia i dyzenterii. Jego romans z buddyzmem okazał się katastrofą – całkowitym oddaniem się wizji nakreślonej przez charyzmatycznego guru, Michaela Roacha. Trzydziestoośmioletni Thorson zakończył życie u boku żony, która mogłaby go uratować, gdyby nie sądziła, że wystarczy do tego modlitwa i jej boska moc.

Scott Carney, dziennikarz śledczy znany polskiemu czytelnikowi z wydanego w 2014 roku reportażu Czerwony rynek, tym razem ukazuje nam przerażającą historię dwóch mężczyzn, którzy poświęcili życie, by osiągnąć stan całkowitego oświecenia. Carney skupia się na ich życiu prywatnym i duchowych poszukiwaniach, równocześnie przybliżając nam historię buddyzmu a także przyczyny ogromnego zainteresowania Amerykanów filozofią Wschodu. Śmierć na Diamentowej Górze okazuje się więc nie tylko doskonałym studium jednostki dążącej do transcendencji oraz grupy zaślepionej wizją szczęścia i sukcesu, ale także niesamowicie mądrą książką mówiącą o tym, że każda religia, poddana złej interpretacji, może negatywnie wpłynąć na życie człowieka.

„Przyznam szczerze, że ważniejsze jest dla mnie, by robić to, co wskazuje mi boska istota, niż martwić się o to, co inni mogą o tym pomyśleć. Gdyby wielu ludzi uważało, że jestem złym człowiekiem czy złym mnichem, czy nawet kimś zepsutym, byłoby to dla mnie mniej ważne niż czynienie tego, czego, jak czuję, pragnie ode mnie boska istota, nawet jeśli ktoś mógłby pomyśleć, że oszalałem.”

Historia, którą przedstawia nam Carney, jest przerażającym świadectwem władzy, jaką wiara ma nad człowiekiem. Nieodpowiednio ulokowane uczucia religijne kosztowały Thorsona życie, choć rodzina usilnie próbowała wyrwać go z zaklętego kręgu mantr, wielomiesięcznych ćwiczeń i wyrzeczeń, które wyniszczały go fizycznie i psychicznie. Inteligentny mężczyzna poszukujący odpowiedzi na pytania dotyczące natury życia i śmierci, stając w obliczu obietnicy wiecznego szczęścia, okazuje się bezbronny niczym dziecko. Dziecko, które z łatwością można skrzywdzić i wykorzystać. Thorson nie był jedynym, który, zafascynowany buddyzmem, poddał się czarowi Michaela Roacha. Mnich z łatwością odnalazł ludzi zainteresowanych samodoskonaleniem, a także tych, którzy w jego nauce upatrywali sposobu na szybkie i proste wzbogacenie się. Autor książki Diamentowe ostrze. Buddyjskie recepty na osiągnięcie sukcesu w biznesie i życiu osobistym jest przecież idealnym kandydatem, by rozbudzić w Amerykanach żyłkę biznesmena i głód strawy duchowej.

Oboje sprowadzili rachunek karmy do kilku prostych zasad (…) W karmie według Roacha przyczyna nie miała już związku ze skutkiem, jego uczniowie mieli w sobie samych widzieć przyczynę swojego powodzenia lub niepowodzenia, a wszystko zależało od intencji.

Carney opowiada o fascynującej historii buddyzmu, o wojnach i rozłamach, o kontrowersyjnych mnichach, boginiach i rytuałach. Tym silniej wybrzmiewa więc główna myśl Śmierci na Diamentowej Górze – zabawa ze wschodnią religią, spoglądanie na nią przez pryzmat obcej kultury, może doprowadzić do jej całkowitej deformacji. Autor stara się nie oceniać, nie używać wielkich słów, zamiast tego pokazuje czytelnikowi wypaczenia wiary Roacha i popełnione przez niego błędy, które mogły być wynikiem wyrachowania lub głębokiego przekonania o nieomylności prowadzącej go siły. Ocenę pozostawia czytelnikowi.

Śmierć na Diamentowej Górze to niesamowicie sugestywna i doskonale napisana literatura faktu, wynik prawdziwie mrówczej pracy. Książka przeznaczona nie tylko dla tych, których fascynuje kultura i filozofia Wschodu. To świadectwo niepotrzebnej śmierci, próba zrozumienia współczesnego człowieka i wyraźna przestroga.

Moja ocena:

Za możliwość przeczytania książki dziękuję

 

Tytuł: Śmierć na Diamentowej Górze. Amerykańska droga do oświecenia

Autor: Scott Carney

Data wydania: 27.04.2016

Wydawnictwo: Czarne

Liczba stron: 320