Baśnie małej Tove
Kto nie słyszał o Tove Jansson, kobiecie która stworzyła świat Muminków? Fińska pisarka zawładnęła sercem niejednego dziecka (o dorosłych wspominać nie muszę) historiami o przygodach tych hipopotamowatych stworzonek. Córka rzeźbiarza nie ma jednak nic wspólnego z najbardziej rozpoznawaną serią autorki. To zbiór krótkich autobiograficznych opowiadań – z całą pewnością dla dorosłych czytelników, choć pisanych z perspektywy dziecka.
Teksty zamieszczone w tym króciutkim
zbiorze wprost ociekają niesamowitą, żywą wyobraźnią, którą może poszczycić się
tylko dziecko lub osoba, która nie do końca pożegnała się ze swoją niewinną,
dziecięcą stroną osobowości. Niektóre z nich przypominają baśnie pełne magii,
natury i tajemniczych sił. Inne mogłyby stanowić kanwę bajek o szalonej,
chaotycznej rodzince, w której znajdzie się miejsce i dla sztuki, i dla
licznych zwierząt. Wszystkie składają się na piękną opowieść o miłości,
rodzinnym cieple i codzienności, która wcale nie jest tak szara, jak mogłoby
się wydawać.
Wszyscy mężczyźni ucztują i są kolegami, którzy się nigdy nie opuszczą
w niebezpieczeństwie. Kolega może ci powiedzieć okropne rzeczy, ale na drugi
dzień już o nich nie pamiętasz. Kolega nie przebacza, a tylko zapomina –
kobieta wszystko przebacza, ale nigdy nie zapomina.
Autorka pokazuje nam świat widziany z
perspektywy dziecka, jednak nie brak w nim mądrości, zadumy a także pesymizmu.
W każdym pięknym, poetyckim wręcz opisie, czai się odrobinka melancholii,
świadcząca o doskonałym wyczuciu słowa Jansson, a także o umiejętności
przyglądania się nie tylko temu, co widoczne gołym okiem. Pozwala czytelnikowi
w każdym wieku wrócić do czasów swojego dzieciństwa, przyłączyć się do Tove i
wraz z nią oglądać dziwy świata dorosłych.
Nie wiedziałam, co myśleć. Obrazki
wyglądały rzeczywiście przepięknie, nigdy nie widziałam im równych, ale nie
były sztuką. Nie czuło się dla nich szacunku. na dobrą sprawę należało nimi
gardzić. To straszna rzecz robić coś takiego w pracowni tatusia i w dodatku
podczas odlewania.
Córka rzeźbiarza to
także opowiadania o sztuce, którą traktować możemy jako jednego z członków
rodziny. Jansson prawie zapomina o swoim rodzeństwie, jednak nie może pominąć
sztuki, stanowiącej zajęcie jej rodziców, będącej pasją i miłością, stanowiącej
o domowych rytuałach i zachowaniu w jej obliczu. To także atmosfera, która
otacza całą rodzinę i w pewnym sensie nobilituje ją w oczach dziewczynki. Tove
jest integralną częścią tego świata – jej spojrzenie na rzeczywistość
naznaczone jest artyzmem, a sposób pisania o niej świadczy o ogromnej
wrażliwości autorki. Dlatego te krótkie opowiadania można traktować jak
niewielkie obrazki, skupiające się na pewnym odcinku życia dziewczynki o
wyjątkowo bujnej wyobraźni.
Nie wszystkie opowiadania mnie
zachwyciły, niektóre odrobinę nużyły lub pozostały tylko ulotnym wspomnieniem,
które niebawem się zatrze. Jednak większość z nich w tak plastyczny sposób
oddała rzeczywistość małej Tove, że trudno będzie o nich zapomnieć – nie tyle o
samej treści, co o pięknie słowa i melancholii, która się za nim kryje.
Moja ocena: 6/10
Za możliwość przeczytania książki dziękuję
Tytuł: Córka rzeźbiarza
Autor: Tove Jansson
Data wydania: 13.01.2016
Liczba stron: 160
Wydawnictw: Marginesy
